Vaji i palmës dhe qumështi pluhur po gjen përdorim të gjerë në industrinë ushqimore të vendit tonë.
Konsumatori shqiptar mashtrohet nga prodhuesit vendas dhe jo vetëm. Mashtrimi arrin deri në atë pikë sa që askush nuk e deklaron atë në etiketën e produktit ushqimor, edhe pse një gjë e tillë është detyrim ligjor.
Teknologët thonë se një sjellje të tillë prodhuesi shqiptar e mësoi nga konkurrenca e pandershme e produkteve të importit. Nazif Tivari shprehet: “E përdorin sepse një kilogram vaj plame kushton 140 lekë dhe kur ti e përdor për djathin kaçkavall, ai shton rrezen e prodhimit të djathit. Ti merr 1 kilogram më shumë për 100 litra qumësht”.
Për të kuptuar nësë gjiza është më vaj palme, e vendosim atë në një tigan dhe nëse ndryshon ngjyrë atëherë duhe të bëni kujdes sepse ajo nuk është përgatitur me qumësht.
“Vaji i palmës ka acide yndyrore të ngopura. Ky ka sasi të madhe të vajit të palmës, madje këtë vaj e përdorin dhe për karburante sepse hyn tek hidrokarburet. Ka 3-5% naftë. Ky ka acide yndyrore të ngopura, karbon dhe hidrogjen, nuk ka oksigjen siç ka yndyra e qumështit”, shpjegon specialisti.
Po përse u karbonizua ky produkt ushqimor?
“U dogj sepse është karboni, është njëlloj sikur të digjnim lëndë djegëse. Pra, është gjizë pa qumësht. Ka vaj palme dhe proteina. Kjo është 120 lekë, ndërsa gjizo bio shkon 180 lekë me shumëicë”, shpjegon Nazif Tivari.
Mashtrimi nuk përfundon. Gjiza mund të përgatitet edhe me një formulë tjetër, ku përbërësit e saj janë qumështi pluhur dhe niseshteja. Këtë eksperimentin e përdorim edhe me djathin e picës: “Gjatë pjekjes, djathi që prodhohet për pica lëshoi lagështinë e vet të qumështit, ndërsa ky djathi tjetër lëshoi vajin e palmës”.
Nesë salca e kosit është tepër e ëmbël, kjo do të thotë që ajo nuk është cilësore, por e tejngopur me konservantë.
Disa ditë më parë, AKU tregoi se si një prodhues vendas kishte futur mijëra ton vaj palme dhe nuk e justifikonte përdorimin e tij, edhe pse në kartën teknologjike e kishte të shënuar së kjo yndyrë bimore duhet të përdoret jo më shumë se 20% në produktet e qumështit.
