Çmimet globale të ushqimeve kanë arritur nivelin më të lartë në më shumë se një dekadë pasi u rritën me më shumë se 30% vitin e kaluar, thotë Organizata e Kombeve të Bashkuara për Ushqimin dhe Bujqësinë (UNFAO).
Shifrat e agjencisë theksuan koston në rritje të drithërave dhe vajrave bimore në mbarë botën.
Çmimet e vajit vegjetal arritën një rekord të lartë pasi u rritën me pothuajse 10% në tetor.
Ndërprerjet e furnizimeve, çmimet e larta të mallrave, mbyllja e fabrikave dhe tensionet politike po ndihmojnë në rritjen e çmimeve.
UNFAO tha se çmimet e drithërave janë rritur me më shumë se 22% krahasuar me një vit më parë.
Çmimi i grurit është një nga kontribuesit kryesorë në këtë rritje, me pothuajse 40% rritje në 12 muajt e fundit pasi eksportuesit kryesorë – si Kanadaja, Rusia dhe SHBA – patën korrje të dobëta.
“Në rastin e drithërave, ne jemi duke u përballur me një situatë ku mund të thuhet se është ndryshimi i klimës që në fund po shkakton rënie të prodhimit”, tha për BBC Peter Batt, një ekspert agrobiznesi në Curtin Business School.
“Ne kemi pasur vite mjaft të këqija [të korrjeve] në shumë vende.”
UNFAO tha se indeksi i çmimeve të vajit vegjetal u rrit nga rritja e kostos së vajrave të palmës, sojës dhe lulediellit.
Në rastin e vajit të palmës, çmimet janë rritur pasi prodhimi nga Malajzia është “dobësuar” për shkak të mungesës së vazhdueshme të punëtorëve migrantë, tha UNFAO.
Ndërprerjet e transportit po rritin gjithashtu çmimet e qumështit, me koston e produkteve të qumështit që u rrit me pothuajse 16% gjatë vitit të kaluar.
Brigit Busicchia nga Universiteti Macquarie tha se spekulimet në tregjet globale po kontribuojnë gjithashtu në paqëndrueshmërinë e çmimeve: “Që nga vitet 1990, çrregullimi i tregtimit të së ardhmes së mallrave ka bërë të mundur që investitorët institucionalë të hyjnë në këtë treg në një shkallë të gjerë.”
Kjo ka një ndikim të veçantë në vendet që mbështeten në importet e ushqimit.
“Prisni që vende si Egjipti apo vende të tjera të Lindjes së Mesme të përjetojnë tensione në furnizimin e tyre me drithëra,” tha ajo.
Zonja Busicchia theksoi gjithashtu se rritja e çmimeve të ushqimeve zakonisht ndihet më akute nga të varfërit, pasi grupet e pafavorizuara shtyhen më tej në varfëri dhe se kjo ka potencialin të rrisë tensionet sociale dhe politike.
