Bashkimi Evropian (BE) është vendosur të pezullojë marrëveshjen e udhëtimit të vizave me Rusinë, sipas një raporti të Financial Times. Sipas organizatës së lajmeve, plani për të ngrirë marrëveshjen e vitit 2007 do ta bënte më të vështirë dhe më të shtrenjtë për rusët marrjen e dokumenteve të zonës Shengen. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy ka bërë thirrje më parë për ndalimin e plotë të lejimit të rusëve për të udhëtuar në BE. Ministrat e jashtëm të BE-së do të mbështesin këtë javë një pezullim të marrëveshjes së lehtësimit të vizave të bllokut me Moskën në një përpjekje për të frenuar numrin e lejeve të udhëtimit të lëshuara pasi disa shtete anëtare lindore kërcënuan të mbyllnin në mënyrë të njëanshme kufijtë e tyre për turistët rusë. Disa vende kanë kërkuar veprime kolektive për të ndaluar rusët e zakonshëm që të udhëtojnë në BE me viza turistike, në sfidën e fundit për bllokun teksa përpiqet të ndëshkojë Moskën për pushtimin e Ukrainës duke ruajtur unitetin midis 27 anëtarëve të saj.
Vendet, duke përfshirë Republikën Çeke dhe Poloninë, ndaluan lëshimin e vizave për turistët rusë menjëherë pasi presidenti Vladimir Putin urdhëroi pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës në shkurt. Që atëherë ata kanë kërkuar që Brukseli të miratojë një ndalim të plotë, duke i bërë jehonë lutjes së presidentit të Ukrainës Volodymyr Zelenskyy. Por të tjerët kanë vazhduar të japin dokumentet e udhëtimit, duke lejuar rusët me viza të udhëtojnë kudo në zonën e lëvizjes së lirë Shengen. Si hap i parë, ministrat planifikojnë të japin mbështetje politike për pezullimin e marrëveshjes për lehtësimin e vizave BE-Rusi në një takim dy-ditor në Pragë që fillon të martën, thanë për Financial Times tre zyrtarë të përfshirë në bisedime.
“Është e papërshtatshme që turistët rusë të shëtisin në qytetet tona, në marinat tona,” tha një zyrtar i lartë i BE-së i përfshirë në bisedime. “Ne duhet t’i dërgojmë një sinjal popullatës ruse se kjo luftë nuk është në rregull, nuk është e pranueshme.
Pjesë të marrëveshjes së vitit 2007 në lidhje me lëvizjen e lirë të zyrtarëve qeveritarë dhe biznesmenëve u pezulluan në fund të shkurtit. Një pezullim më i gjerë do të hiqte trajtimin preferencial për rusët kur aplikojnë për të gjitha vizat e BE-së, duke kërkuar më shumë dokumente, duke i bërë ato më të shtrenjta dhe duke rritur ndjeshëm kohën e pritjes.
“Jemi në një situatë të jashtëzakonshme dhe kjo kërkon hapa të jashtëzakonshëm. Ne duam të shkojmë përtej pezullimit të lehtësimit të vizave”, tha zyrtari i lartë i BE-së, duke shtuar se deri në fund të vitit mund të futen ndryshime më të thella. Megjithatë, nuk ka konsensus mbi masat shtesë që mund të marrë Brukseli, të cilat ose do të reduktonin numrin e vizave të BE-së për t’u lëshuar për rusët ose do të ndalonin plotësisht lëshimin e tyre, ose për propozime të tilla si shtrirja e çdo ndalimi për qytetarët e Bjellorusisë, vend që ka mbështetur pushtimin e Putinit. Disa vende, përfshirë Gjermaninë, kanë paralajmëruar kundër një ndalimi të plotë. Josep Borrell, kryediplomati i BE-së që do të kryesojë bisedimet e Pragës, ka thënë se ai kundërshton një ndalim të të gjitha vizave, duke thënë se blloku duhet të jetë “më selektiv”.
Finlanda, Polonia dhe vendet baltike, që kufizojnë Rusinë, kanë sugjeruar për këtë arsye se janë të përgatitur të ndalojnë lejimin e rusëve me viza turistike për të hyrë në territoret e tyre, duke përmendur përjashtimet e sigurisë kombëtare të marrëveshjes së Shengenit. Me pezullimin e udhëtimit ajror midis BE-së dhe Rusisë, shumë turistë rusë i përdorin këto vende si një rrugë tranziti për në destinacione të tjera të BE-së. Kaja Kallas, kryeministre e Estonisë, tha javën e kaluar se 30 për qind e rusëve që udhëtojnë në BE e bëjnë këtë nëpërmjet shtetit baltik.
“Mezi pres të gjej një zgjidhje të përbashkët evropiane se si të kufizojmë ndjeshëm flukset e turistëve rusë në Evropë”, tha ministri i jashtëm i Lituanisë Gabrielius Landsbergis, duke e përshkruar një marrëveshje mes 27 vendeve si “më të qëndrueshme dhe ligjërisht korrekte”. Por, ai shtoi: “Nëse nuk gjendet një zgjidhje e përbashkët, ne nuk përjashtojmë një marrëveshje rajonale midis vendeve më të prekura nga flukset e mëdha të turistëve rusë që abuzojnë me mikpritjen evropiane”. Vendet në favor të një ndalimi të plotë të rusëve që vizitojnë BE-në për turizëm kanë thënë se ata nuk duan një mbyllje të plotë të kufijve dhe se përjashtimet duhet të mbahen për arsye humanitare, kërkesa për azil dhe për të lejuar që disidentët e regjimit të Putinit të largohen. Ministrat e mbrojtjes të BE-së, të cilët do të takohen në Pragë të hënën, do të diskutojnë gjithashtu opsionet për një mision trajnimi të mundshëm për ushtarët ukrainas të drejtuar nga Brukseli. Qendrat e mundshme të trajnimit, të cilat ndjekin një nismë të ngjashme nga MB këtë verë, do të bazohen në vendet e BE-së afër Ukrainës, tha Borrell javën e kaluar.
