Kryeministri Boris Johnson u kritikua rëndë të hënën për lejimin e një vakumi politik në zemër të qeverisë së tij për të kërcënuar një krizë ekonomike edhe më të thellë në Britani përpara se pasardhësi i tij të marrë detyrën në shtator. Britania po përgatitet për një recesion të gjatë ndërsa çmimet e energjisë rriten në nivele të paprecedentë, duke lënë miliona njerëz në rrezik të vështirësive ekonomike.
Por reagimi politik është lënë në hije nga një fushatë lidershipi për të gjetur një kryeministër të ri që do të zgjasë deri më 5 shtator, me kandidatët Liz Truss dhe Rishi Sunak që kryesisht përplasen mbi atë se sa do të ulin taksat dhe kur. Truss, e cila ka gjasë të zëvendësojë Johnson, ka thënë se nuk i favorizon “prospektet”. Gordon Brown, një kryeministër laburist gjatë krizës financiare të vitit 2008, paralajmëroi se vendi po përballej me një “bombë ekonomike me sahat” nëse nuk hartonte një plan tani për dimrin e vështirë që po vjen.
“Kjo javë është java kyçe,” tha Brown për LBC Radio, duke thënë se qeveria duhet të punojë me dy pretendentët e lidershipit, përpara se faturat e energjisë të rriten me 70% të pritur në tetor.
Nicola Sturgeon, ministri i parë i Skocisë, i tha Johnson në një letër se “paraliza” duhet të ndalet tani. Grupi i lobit i biznesit blu-chip, Konfederata e Industrisë Britanike, tha se qeverisë së re do t’i duhet një plan në fuqi për kohën kur të marrë drejtimin.
“Ne thjesht nuk mund të përballojmë një verë pasiviteti të qeverisë, ndërsa gara e lidershipit luhet,” tha Drejtori i Përgjithshëm Tony Danker.
Shkalla e goditjes ekonomike me të cilën përballet Britania u përcaktua nga Banka e Anglisë të enjten, kur rriti normat e interesit me më së shumti në 27 vjet për të trajtuar inflacionin që është në rrugën e duhur për të arritur në 13%, edhe pse paralajmëroi një recesion të gjatë. Rregullatori i energjisë Ofgem do të publikojë kufirin e ardhshëm të çmimit më 26 gusht, me çmimet mesatare të familjeve që pritet të rriten nga 1,277 paund (1,547,47 dollarë) në fillim të këtij viti në rreth 3,400 paund në tetor dhe të rriten përsëri në janar.
Me çmimet e energjisë që parashikohet të qëndrojnë të larta, banka qendrore tha se Britania po përballet me rënien më të madhe të standardeve të jetesës që nga fillimi i regjistrimeve në vitet 1960. Qeveria e Johnson, me Sunak në Thesar, përcaktoi një paketë mbështetjeje prej 15 miliardë paund në maj, por çmimet e energjisë me shumicë kanë vazhduar të rriten që atëherë.
Zëdhënësi i Johnson tha të hënën se do të varet nga udhëheqësi i ardhshëm britanik të vendosë nëse nevojitet mbështetje e mëtejshme. Partia Laburiste e opozitës ka kritikuar Johnson dhe ministrin e tij të ri të financave, Nadhim Zahawi, për pushime pasi ekonomia u përkeqësua, duke e quajtur atë një qeveri “zombie” që ka “dalë nga detyra”.